سس ها مایعی رقیق یا غلیظ هستند که همراه به طعام های مختلف تدارک دیده شده سرو می شوند و به آن ها طعم و مزه می دهند. لزوم انواع سس ها همراه با غذاها و دسرها تا حدی ست که بدون وجود آن ها سفره بی آب و رنگ و غذاها بی طعم و مزه می شوند خصوصا اگر به خوردن مداوم سس ها همراه با غذاهایتان عادت کرده باشید. در تصور عام مردم، سس ها موادی هستند که باید جداگانه تهیه شوند در حالی که خیلی از خوراک ها و خورش هایی که ما می پزیم، آب خود غذا که حاصل پختن همان غذاست نوعی سس به حساب می آید. در این آموزش غذایی نگارنده قصد دارد طرز تهیه سس شوید را ارائه دهد.همانطور که از اسم آن پیداست متوجه می شویم که ماده اصلی این سس، شوید است. شوید همان سبزی معطری است که با بوی آن کم و بیش آشناییم چرا که مادرهایمان هر ساله در فصل تابستان برای انبار کردن شوید، آن را در آفتاب خشک می کردند و تمام خانه را با بوی عطر شوید پر می کرد. شوید گیاهیست مفید برای درمان بیماری های دستگاه دفع ادرار. شوید سنگ کلیه و مثانه را خرد می کند، پیشاب آور است و از قلنج کلیوی جلوگیری می کند. معمولا شوید تازه را می پزند و آب آن را جهت تسکین درد مثانه می نوشند. شوید حاوی مقدار زیادی ویتامین c است افزایش دهنده هورمون زنانه، باز کننده عادت ماهیانه بانوان و افزایش دهنده شیر مادران شیرده است. شوید بادشکن بوده و مقوی معده است اگر دچار سکسکه بی وقت شده اید مقداری از شوید خشک را در آب جوش دم بی اندازید (به صورت دمنوش) و میل کنید. شوید خشک را به صورت چاشنی غذاها و ترشی ها به کار می برند. در ماست و دوغ می ریزند و یا در ترشی ها به ویژه ترشی هفت بیجار به کار می برند. و در آخر این که در یکی از پلوهای محلی استان کرمانشاه به نام سیب پلو، از مقدار زیادی شوید بهره می برند که عطر خاصی به این پلو می دهد (در آینده به شما عزیزان آموزش خواهم داد).
مرحله اول تهیه سس شوید:
ابتدا تابه ایی را روی حرارت ملایم گاز قرار دهید و 50 گرم کره را داخل تابه بی اندازید تا کره آب شود (اگر تمایل به سس چرب دارید مقدار کره را به دلخواه بیشتر کنید). سپس 2 قاشق غذاخوری آرد سفید (آرد گندم هم می توانید استفاده کنید ولی طعم، رنگ و بافت آرد سفید برای این سس خیلی بهتر است) و 3 قاشق غذاخوری شوید (شوید چه خشک و چه تازه و ساطوری شده فرقی نمی کند) را اضافه کنید و همه مواد را با هم مخلوط کرده و تفت بدهید تا اندکی آرد رنگ بگیرد.
مرحله دوم تهیه سس شوید:
1 پیمانه شیر غلیظ (از قبل مقداری شیر بجوشانید تا غلیظ شود سپس 1 پیمانه از آن را برای تهیه این سس کنار بگذارید)، 1 قاشق چایخوری شکر، نصف پیمانه خامه (غلیظ و پرچرب) و 4 قاشق غذاخوری ماست (ترش نباشد) را در یک کاسه بریزید و همه مواد را هم بزنید و سپس این مایه را به مواد تفت داده شده درون تابه بی افزایید. آرام آرام همه مواد درون تابه را باهم روی حرارت ملایم ترکیب کنید تا مایه سس صاف و غلیظ شود. مدام هم بزنید تا آرد گوله نشود.
مرحله سوم تهیه سس شوید:
پس از آن که سس با حرارت ملایم به غلظت مناسب رسید، 3 قاشق غذاخوری آبلیمو تازه (می توانید از یک لیمو تازه درشت هم استفاده کنید و آب آن را کامل فشار دهید)، مقداری جوز هندی ساییده شده، مقداری فلفل قرمز ساییده شده (فلفل سیاه هم می شود استفاده کرد) و مقداری نمک به آن بی افزایید و باز هم بزنید و 5 دقیقه روی حرارت ملایم هم بزنید تا سس بپزد و آماده شود.
نکته: هرگاه احساس کردید از سس غافل شدید یا حرارت زیاد گاز موجب شده تا غلظت سس بیش از حد زیاد شده یا سفت شود مقداری آب جوش یا شیر گرم اضافه کنید تا به حالت رقیق در بیاید. حتما فراموش نشود که کل مراحل را با حرارت کم گاز انجام دهید. این سس پس از آماده شدن باید کاملا خنک شود و سپس مورد استفاده قرار بگیرد. می توانید این سس را با انواع سالادها یا فست فودها میل نمایید. نوش جان
