مرحله اول تهیه سر گنجشکی:
سر گنجشکی یکی از غذاهای سنتی و اصیل ایرانی است که در بسیاری از شهرهای ایران از جمله تهران از گذشته طبخ می شده اما طرز تهیه این غذای خوشمزه در هر شهری می تواند نسبت به شهرهای دیگر و ذائقه مردم آن شهر کمی تفاوت داشته باشد. اما صورت کلی تهیه آن به یک شکل است. برای تهیه این غذا ابتدا می بایست گوشت چرخ کرده را داخل کاسه ای قرار دهیم و روی آن یک عدد پیاز رنده کنیم و سپس نمک و فلفل و کمی زردچوبه اضافه کنیم و با دست حسابی ورز دهیم تا ادویه ها و پیاز با گوشت کاملا ترکیب شوند سپس گوشت چرخ کرده را به صورت قلقلی یعنی گلوله های کوچک در می آوریم و کنار می گذاریم.
تا این قسمت در اکثر دستورهای پخت همین گونه است اما در بعضی از دسترهای پخت برای خوش طعم تر شدن گوشت قلقلی ها و پف کردن آن، برنج را که از قبل خیس کرده اند آبش را ریخته و برنج را داخل آسیاب ریخته و خرد کرده و به گوشت چرخ کرده اضافه می کنند و ورز می دهند. سپس یک سیب زمینی را رنده یا چرخ می کنند و به این مواد اضافه می کنند تا هنگام پختن پف بیشتری داشته باشد. شما می توانید بنا به سلیقه خود این دو ماده یعنی برنج و سیب زمینی را اضافه کنید یا از خیر آن بگذرید.
بعد از اینکه گوشت چرخ کرده قلقلی آماده شد در ظرفی دیگر یک عدد سیب زمینی متوسط بر می داریم و بعد از شستن و پوست گرفتن آن، آن را به صورت مکعبی برش می دهیم و کنار می گذاریم حالا به سراغ مراحل بعد می رویم.
مرحله دوم تهیه سر گنجشکی:
در این مرحله یک قابلمه متوسط را برداشته و داخل آن مقداری روغن می ریزیم و اجازه می دهیم تا روغن داغ شود سپس یک عدد پیاز را داخل آن به صورت نگینی خرد کرده و با روغن تفت می دهیم تا طلایی شود بعد نمک و فلفل و رزردچوبه را به پیاز داغ اضافه کرده و تفت می دهیم سپس گوشت چرخ کرده قلقلی را به پیاز داغ ها اضافه می کنیم و با حرارت ملایم شعله گاز تفت می دهیم تا بوی گوشت گرفته شود و تغییر رنگ بدهد. وقتی که از تغییر طعم و رنگ گوشت مطمئن شدیم حالا کمی آب داخل قابلمه می ریزیم مثلا به اندازه یک استکان و در آن را می گذاریم تا گوشت ها کمی پخته شوند.
در این بین می توانید برای خوش رنگ تر شدن غذا پوست گوجه ها را گرفته و آن را به صورت پوره در بیاورید سپس ماهیتابه را برداشته و داخل آن مقداری روغن ریخته و پوره گوجه را به همراه کمی رب گوجه تفت دهید تا کمی تغییر رنگ پیدا کند سپس آن را کنار گذاشته و به سراغ قابلمه بروید و وقتی دیدید که گوشت های قلقلی کمی پخته شده اند و آب آن کم شده و به روغن افتاده حالا سیب زمینی های مکعبی را به گوشت ها اضافه کرده و داخل قابلمه کمی تفت می دهیم تا رنگ و شکل سیب زمینی ها کمی تغییر کند سپس پوره گوجه و رب را که قبلا تفت داده بودیم به قابلمه اضافه کرده و با مواد ترکیب می کنیم حالا وقتی مواد را کمی تفت دادیم حدود یک کاسه آب جوش به آن اضافه می کنیم و اجازه می دهیم تا با حرارت زیاد کمی قل بخورد سپس حرارت را کم کرده و در قابلمه را می گذاریم و اجازه می دهیم تا غذا کم کم و ظرف مدت 45 دقیقه تا یک ساعت بپزد.
بعد از یک ساعت در قابلمه را برداشته و کمی از غذا می چشیم تا اگر نیاز به نمک و فلفل دارد اضافه کنیم حالا غذای شما کاملا آماده شده و می توانید آن را داخل یک کاسه بزرگ سرو کرده و سر میز بیاورید و به همراه نان تازه و مخلفاتی نظیر ترشی و یا سبزی خوردن میل کند و از طعم سنتی و اصیل آن لذت ببرید.
نکته1: طی مراحل پخت غذا در صورت کم شدن آب می توانید کمی آب جوشیده به قابلمه اضافه کنید.
نکته2: در صورت علاقه می توانید چند حبه سیر را نگینی کرده و به همراه پیاز تفت دهید تا عطر آن به خورد غذا برود و خوش طعم تر شود.