شلکینه که نام دیگر آن نان چزنک می باشد، یکی از شیرینی های محلی استان ایلام است. این شیرینی سنتی که مردم ایلام آن را در مهمانی های دسته جمعی خود در فصول مختلف طبخ می کنند، به صورت بسیار نازک و در مقدار زیاد بر روی وسیله ای به نام ساج درست می شود.
شلکینه را به مقدار کم و در منزل با استفاده از ماهیتابه نیز می توان پخت. این نان سنتی که اصالت آن به ایلام بر می گردد، در استان های دیگری نظیر استان کردستان و استان لرستان نیز به شیوه های مختلف طبخ می شود. پس اگر مسافر این استان ها شدید، تجربه طعم بی نظیر شلکینه را فراموش نکنید! از آن جا که در پخت شلکینه از موادی همچون تخم مرغ، آرد و شیر استفاده می شود،این نان سنتی می تواند میان وعده ای خوشمزه و مفید برای همگان و به خصوص کودکان باشد.
شلکینه با عطر و طعم بی نظیری که دارد نظر افرادی که مشتاق تجربه طعم های جدید و متفاوت هستند را به خود جلب می کند. این نان بیشتر در فصل بهار و در مهمانی های خودمانی مردم ایلام پخته می شود اما گفتنی است که هیچ محدودیتی برای پخت آن در سایر فصول سال وجود ندارد و شما خواننده گرامی در هر نقطه ای از ایران عزیزمان که باشید،می توانید با طبخ این نان طعم منحصر به فردی را تجربه کنید.
در پخت شلکینه که بافتی نرم نیز دارد، روغن حیوانی یا به اصطلاح محلی، روغن دان نیز به کار برده می شود.روغن دان سرشار از کالری بوده و به بازگشت قوای از دست رفته بیماران، زنان زائو و کودکانی که در سنین حساس رشد به سر می برند، بسیار مفید است. افرادی که خواهان پخت شلکینه هستند و به روغن حیوانی دسترسی ندارند،می توانند از کره حیوانی به جای این روغن استفاده کنند.
پس از آماده شدن این شیرینی سنتی می توانید آن را با استفاده از دوشاب (شیره) توت سفید تزیین و طعم دار کرده و میل نمایید. دوشاب توت سفید در نقش بسیار مهمی در جلوگیری و درمان کم خونی، تقویت قوای عمومی بدن، تامین نیرو و انرژی، جلوگیری از سرما خوردگی و نیز ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی دارد.
مرحله اول تهیه شلکینه:
اولین مرحله تهیه شلکینه مانند هر نان دیگری تهیه خمیر آن می باشد. به این منظور ابتدا آرد را الک کرده و درون قابلمه ای می ریزیم. شکر و نمک را به آرد اضافه کرده و پس از آن شیر سرد را به مواد داخل قابلمه می افزاییم و به آرامی هم می زنیم. زرده تخم مرغ ها را جدا کرده و دانه دانه به مواد موجود اضافه می کنیم. پس از آن زعفران را هم افزوده و با استفاده از یک همزن دستی مایع به دست آمده را تا زمان یک دست شدن هم می زنیم. هدف از این کار حل شدن کامل مواد در یک دیگر می باشد.
پس از اتمام هم زدن مواد، اکنون خمیر آماده پخت است. زنان خوش سلیقه ایلامی در این مرحله خمیر شلکینه را بر روی ساج پهن می کنند. اگر شما به این وسیله دسترسی ندارد، اصلا نگران نباشید. چرا که این نان در ماهیتابه نیز قابل پخت می باشد. کافیست که یک ماهیتابه با سایز متوسط را بر روی حرارت قرار داده و کف آن را با استفاده از روغن حیوانی و یا درصورت عدم دسترسی به روغن حیوانی، با استفاده از کره چرب کنید. سپس مقداری از خمیر موجود را با استفاده از یک ملاقه روی ساج و یا درون ماهیتابه ریخته و به گونه ای پخش کنید که سراسر ساج یا قسمت های داخلی ماهیتابه را بپوشاند. توجه داشته باشید که لایه ایجاد شده باید بسیار نازک باشد.
مرحله دوم تهیه شلکینه:
حرارت زیر ساج یا ماهیتابه باید ملایم باشد تا موجب سوختن لایه نازک شلکینه نشود. پس از این که قسمت زیرین شلکینه از خامی فاصله گرفته و رنگ طلایی به خود گرفت، شلکینه را به آرامی و به گونه ای که پاره نشود، برگردانید تا روی دیگر آن نیز پخته شده و طلایی شود.
مرحله سوم تهیه شلکینه:
پس از این که هر دو روی نان پخته و طلایی رنگ شد، نان را به آرامی از روس ساج و یا ماهیتابه برداشته و به داخل ظرف سرو مورد نظرتان انتقال دهید. اکنون شلکینه آماده است و شما می توتنید با دوشاب توت سفید و نیز روغن حیوانی آن را تزیین کرده و میل کنید. نوش جان!
