در نخستین روزهای بهار، آن زمان که کوهستان های استان کرمانشاه همچنان سفیدپوش نعمت الهی برف هستند،گیاهانی سرشار از خاصیت در دامنه کوه ها می رویند. یکی از خوش طعم ترین و معطر ترین گیاهان موجود، پیچک می باشد.
کوردهای کرمانشاه و به ویژه شهرستان پاوه، این گیاه معطر را در برخی غذاها و خوراکی های خود به کار برده و طعم بی نظیری به آن ها می بخشند. استان کرمانشاه با آب و هوای چهار فصل و تنوع جغرافیایی متنوع، خاستگاه بسیاری از این گیاهان می باشد. کلانه غذایی است که در تهیه آن از پیچک که نوعی گیاه کوهی خودرو می باشد، استفاده می گردد.
کلانه نوعی نان بوده و دارای ارزش غذایی بسیار زیادی است. به همین دلیل می توان آن را به عنوان یک وعده غذایی کامل نیز استفاده کرد.
پیچک یکی از اصلی ترین موادی است که در تهیه کلانه که به پیتزای کوردی نیز معروف است، به کار برده می شود. این گیاه خواص متعددی در درمان بیماری های گوناگون دارد.
عصاره پیچک مورد استفاده توسط افرادی که مبتلا به آسم می باشند، با بالا بردن سطح اکسیژن در ریه ها، مشکلات این دسته از افراد را حل می کند. همچنین پیچک دارای خاصیت ضد التهابی بوده و در درمان افرادی که از برماری برونشیت مزمن رنج می برند، بسیار موثر و مفید است. این گیاه همچنین موجب تسکین سرفه و نیز از بین رفتن چین و چروک های ایجاد شده در صورت شده و التهابات استخوان ها و مفاصل را رفع می کنند. پیچک را می توان به منظور از بین بردن زگیل های پوستی و کاهش تب نیز مورد استفاده قرار داد. افراد دارای اضافه وزن که از وضع ظاهری اندام های خود رنج می برند، می توانند پیچک را با هدف کاهش وزن استفاده کرده و اثرات شگفت انگیز آن را به سرعت مشاهده کنند!
کلانه که پیش تر نیز به اختصار به آن اشاره کردیم، یک غذای کامل است که غالبا در استان های کورد نشین تهیه می شود. این نان از جمله سالم ترین و قدیمی ترین فست فود های موجود در دنیاست که به دلیل استفاده از گیاهان کوهی نظیر پیچک و پیازچه، خواص طبی فراوانی دارد.
این فست فود کوردی، بر خلاف سایر فست فودهایی که در تهیه آن ها از سوسیس و کالباس و مواد اولیه فاقد ارزش غذایی، استفاده می گردد، بسیار خوشمزه و در عین حال بسیار مفید بوده و از سلامت غذایی بسیار بالایی برخوردار می باشد.
کلانه یکی از پر طرفدارترین غذاهایی است که مخصوصا در فصل بهار در استان های کوردنشینی نظیر کرمانشاه، طبخ می شود. خمیر این نان از آرد گندم که سرشار از خواص گوناگون می باشد، تهیه شده و در پخت آن از پیچک که پیش تر به طور مفصل خواص آن را بررسی کردیم، استفاده می شود. همان طور که گفتیم پیچک گیاهی است که در فصل بهار می روید. در سایر فصل های سال که مردم به پیچک دسترسی نداشته و قادر به تهیه آن نیستند، گیاهی جایگزین تحت عنوان پیازچه را به کار می گیرند. کلانه را اکثرا بر روی ساج می پزند و سپس با روغن گیاهی چرب نموده و با دوغ و یا ماست محلی میل می کنند.
مرحله اول تهیه کلانه:
نخستین مرحله در تهیه کلانه، آماده کردن خمیر آن است که دستان پر توان مامی فودی های عزیز و خوش سلیقه را می طلبد. برای این کار ابتدا یک کیلوگرم آردی را که آماده کرده ایم، سه مرتبه به خوبی الک می نمائیم. سپس آرد الک شده را در کاسه بزرگی ریخته و وسط این آرد را گود می کنیم.
خمیر مایه را در مقداری آب ولرم حل کرده و به مدت 15 دقیقه در مکانی گرم قرار دهید تا عمل بیاید. سپس آن را به گودی تشکیل شده در وسط آرد می افزائیم. مقداری نمک را به آن اضافه کرده و به مرور آب را اضافه می کنیم. آرد را با آب مخلوط نموده و به خوبی ورز می دهیم. این خمیر نه باید آن قدر خشک باشد که شکل دادن آن دشوار باشد و نه آن قدر شل باشد که به دست بچسبد. با این معیار میزان آبی را که می افزائید، تنظیم کنید.
خمیر تهیه شده را درون سلفون قرار داده و آن را با پارچه نم دار، تمیز و ضخیمی پوشانده و به مدت سه ساعت درون ظرفی مستقر در مکانی گرم بگذارید تا استراحت کند. سپس پیازچه و یا پیچک هایی را که از قبل پاک کرده و شسته اید، خیلی ریز خرد کنید.
مرحله دوم تهیه کلانه:
کمی آرد را بر روی سطحی صاف پاشیده و با استفاده از وردنه خمیر را به صورت نازک، پهن کنید. نیمی از خمیر را با استفاده از سبزیجات پوشانده و طرف مقابل خمیر را روی آن باز گردانید. لبه های این خمیر را با استفاده از انگشت به هم بچسبانید.
مرحله سوم تهیه کلانه:
کوردها غالبا کلانه را بر روی ساج می پزند. اگر به این وسیله دسترسی ندارید، سینی یا ماهیتابه بزرگی را به پشت روی بزرگترین شعله گاز قرار داده و منتظر بمانید تا خوب داغ شود.
خمیرهای پر شده با پیچک یا پیازچه را روی آن قرار داده و به موقع زیر و رو کنید تا پخته شده و خال های قهوه ای روی آن ایجاد شود. کلانه های آماده شده را با استفاده از روغن حیوانی چرب و به همراه دوغ و یا ماست محلی نوش جاکنید!