حلوا نام گروهی از خوراکی های روزانه است که در جهان اسلام با به کارگیری و ترکیب سه دسته غذایی ماده نشاسته ای، قند و چربی تهیه می گردد. نام این خوراکی در زبان عربی، فارسی، اردو و ترکی که 4 زبان اصلی جهان اسلام می باشند، تحت عنوان حلوا به کار می رود.
سه دسته اصلی مواد اولیه ای که به منظور تهیه حلوا مورد استفاده قرار می گیرند، تنوع بسیار بالایی دارند. ماده نشاسته ای که در تهیه حلوا مورد استفاده قرار می گیرد، آرد است. آرد در شکل های متنوع آن همچون آرد گندم، آرد برنج، آرد نخود، آرد جوانه گندم، آرد عدس و حتی آرد باقلا در تهیه حلوا کاربرد دارد. از جمله چربی های مورد استفاده در تهیه حلوا می توان به انواع روغن های گیاهی و حیوانی اشاره کرد. همچنین به منظور شیرین ساختن این خوراکی معروف از مواد قندی نظیر گرد قند، شکر، نبات، صمغ های شیرین، شیره انگور، خرما، عسل و... استفاده می شود.
موادی که در بالا به اختصار مورد اشاره قرار گرفتند، مواد اصلی سازنده حلوا هستند. علاوه بر این ها، مواد تکمیل کننده دیگری نیز در تهیه حلوا مورد استفاده قرار می گیرد. این مواد شامل هویج، کدو، مغز میوه های گوناگونی همچون پسته، فندق، گردو و زرد آلو می باشند. همچنین در تهیه حلوا مواد افزودنی که موجب خوش طعم و معطر شدن آن می گردد که شامل انواع گوناگونی نظیر زیره، گل بابونه، رازیانه، تخم گشنیز، زنجبیل، دارچین و به طور ویژه گلاب و زعفران می باشد، به کار گرفته می شود.
این نوع خوراکی بسیار خوشمزه به منظور استفاده در موقعیت های گوناگون و نیز مراسمات آیینی خاص تهیه می گردد. این دسته از خوراکی ها به روش های مختلف و طعم های متنوعی پخته می شود. در دوره قاجار، دوازده گونه حلوای رایج در ایران توسط علی اکبر خان آشپز باشی معرفی شد. بسیاری از این حلواها در دوره های قبل از قاجار نیز توسط مردم تهیه و به مناسبت های مختلف مورد استفاده قرار می گرفته اند.
این که حلوا نخستین بار در چه زمانی و در چه مکانی طبخ شده است، امری غیر قابل دسترسی می باشد.اما از گذشته های دور تا کنون، طبیبان و حکیمان زیادی استفاده از حلوا را به مردم توصیه نموده اند.
حلوای شیری زعفرانی مجلسی یکی از اقسام حلواست که بیشتر در ماه مبارک رمضان و به عنوان افطاری استفاده می شود. این حلوای خوشمزه را نخستین بار شیرازی های خوش سلیقه پختند و پس از آن تهیه این گونه از حلوا در شهرهای گوناگون رواج یافت. شیر یکی از اصلی ترین موادی است که در تهیه حلوای شیری استفاده می شود. شیر غذایی کامل بوده و منبع غنی کلسیم و فسفر است. شیر همچنین سرشار از ویتامین های گوناگون شامل ویتامین های گروه ب، ویتامین آ و ویتامین د است.
زعفران مورد استفاده در تهیه حلوای شیری زعفرانی نیز طعم بی نظیری را به آن بخشیده و ارزش غذایی فوق العاده ای دارد. زعفران موجب بهبود عملکرد دستگاه تنفسی، دستگاه گوارش، تسکین درد شده و فواید بسیار زیاد دیگری نیز دارد.
مرحله اول تهیه حلوای شیری زعفرانی مجلسی:
ابتدا آرد را درون ماهیتابه ای ریخته و آن را روی حرارت ملایم قرار داده و تفت می دهیم. دقت داشته باشید که در این هنگام آرد را به طور مرتب هم بزنید تا به صورت یکنواخت تفت خورده و بوی خامی آن از بین برود. این کار را تا زمانی که رنگ سفید آرد به شیری گرائید، ادامه داده و سپس آن را از روی شعله بردارید. این مرحله ممکن است طولانی بوده و حتی تا نیم ساعت نیز ادامه داشته باشد.
آردهایی را که تفت داده ایم، با استفاده از الک صاف می کنیم تا در حین پخت، حلوا یک دست بوده و گلوله نشود.
مرحله دوم تهیه حلوای شیری زعفرانی مجلسی:
پس از این که آردها را با استفاده از الک صاف نمودیم، آن را مجددا داخل ماهیتابه ریخته و روی شعله ملایم قرار می دهیم. سپس روغن و در صورت تمایل کره را نیز به آرد اضافه کرده و شروع به تفت دادن آن می کنیم. سپس شعله گاز را خاموش نمایید.
مرحله سوم تهیه حلوای شیری زعفرانی مجلسی:
در این مرحله به تهیه شربت مورد استفاده در پخت حلوا می پردازیم. برای این کار کافیست شیر را روی شعله ملایمی گرم کنیم. پس از این که شیر ولرم شد، نصف لیوان شکر را به آن اضافه می کنیم. گفتنی است که میزان شیرینی حلوا به سلیقه شما بستگی دارد. پس از ترکیب شیر و شکر آن ها را به قدری هم می زنیم که شکر کاملا در شیر حل شود.سپس پودر هل، گلاب و زعفران را به آن اضافه می کنیم و به خوبی هم می زنیم و اجازه می دهیم تا سرد شود.
مرحله چهارم تهیه حلوای شیری زعفرانی مجلسی:
پس از این که شربت سرد شد، آن را به ترکیب آرد و روغنی که تفت داده ایم اضافه کرده و به قدری هم می زنیم که حلوا صاف و یک دست گردد. اگر احساس می کنید حلوایتان کمی سفت شده، مقداری روغن مایع به آن بیفزائید. در این مرحله حلوا آماده است و می توانید آن را با استفاده از خلال پسته و بادام تزئین کرده و نوش جان کنید!
