ترخینه یه آش بسیار خوشمزه در مناطق غربی ایران هست و کرد ها و لر ها بیشتر از آش استفاده می کنن خیلی هم مقویه. در اصل ترخینه با ترکیب بلغور گندم و بلغور جو گفته میشه که توی دوغ خیسونده میشن و بعد خشک میشن.
مرحله اول تهیه آش ترخینه:
ابتدا برای تهیه این آش خوشمزه باید ترخینه ها مون رو آماده کنیم. ابتدا بلغور گندم و بلغور جو مون رو داخل یه سینی می ریزیم و با دقت اون و پاک می کنیم. حالا اون ها رو داخل یه ظرف گود می ریزیم و خوب می شوریم. دو لیوان دوغ روی بلغور ها مون می ر یزیم و می ذاریم تا بمونه و دوغ حسابی به خورد بلغور ها مون بره. بلغور ها که دوغ رو به خودشون کشیدن حالا اون ها رو کمی چنگ می زنیم تا حالت چسبنده به خودشون بگیره. اون ها رو گلوله گلوله می کنیم و روی یه پارچه جلو نور خورشید اون ها رو خشک می کنیم.
بعد از سه روز ترخینه ها رو جمع می کنیم و داخل یه کیسه پارچه ای توی یه جای خشک نگه می داریم. حالا ما برای آش مون به چهار تا گلوله از این ترخینه ها نیاز داریم. ترخینه ها رو داخل آب جوش می ندازیم و می ذاریم تا ترخینه ها مون از هم باز بشه و کمی نرم بشه.
عدس مون رو خوب پک می کنیم تا سنگی داخلش نداشته باشه. اون رو به خوبی می شوریم و می ذاریم تا خاک عدس ها بره. حالا کمی آب جوش روی عدس ها می ریزیم و می ذاریم تا دو ساعتی بمونه و خیس بخوره. عدس چون زود می پزه نیازی نیست که بیشتر از این خیس بخوره.
سبزی ها مون رو خوب پاک می کنیم و برگ های اون ها رو جدا می کنیم. خوب اون ها رو می شوریم و می ذاریم تا آب سبزی ها گرفته بشه. حالا اون ها رو با چاقوی تیز خورد و ساطوری می کنیم. می ذاریم کنار تا بمونه. سیر ها مون رو خلالی برش می دیم و کمی نمک میزنیم و می ذاریم تا بمونه.
مرحله دوم تهیه آش ترخینه:
ابتدا یه ماهی تابه مناسب روی حرارت می ذاریم تا خوب داغ بشه. خوب که داغ شد حالا کمی روغن بهش اضافه می کنیم و می ذاریم تا روغن هم به خوبی داغ بشه. حالا پیازمون رو خورد می کنیم و به ماهی تابه اضافه می کنیم. پیاز رو تفت می دیم و خوب سرخ می کنیم. حالا که پیاز ها مون خوب طلایی شدن اون ها رو از ماهی تابه خارج می کنیم و سیر ها مون رو داخل ماهی تابه سرخ می کنیم. نیازی نیس سیر رو خیلی تفت داد چون باعث میشه که طعم تلخی به خودش بگیره. کمی که سیر ها مون هم طلایی شدن. ماهی تابه رو از روی حرارت بر می داریم و می ذاریم کناری تا بمونه.
یه قابلمه مناسب انتخاب می کنیم و می ذاریم روی حرارت تا داغ بشه. وقتی که داغ شد حالا بهش کمی روغن اضافه می کنیم و می ذاریم تا روغن هم خوب داغ بشه. حالا پیاز داغ و سیر داغ مون رو بهش اضافه می کنیم. کمی زردچوبه و فلفل سیاه بهش اضافه می کنیم. یه قاشق غذا خوری هم نعناع خشک بعش اضافه می کنیم. همه مواد رو با هم ترکیب می کنیم و هم می زنیم. کمی که تفت دادیم و مواد مون از خامی در اومد حالا ترخینه ها مون رو بهش اضافه می کنیم. آب روی ترخینه ها رو هم به آش مون اضافه می کنیم. عدس خیس خورده مون رو هم بهش اضافه می کنیم. اجازه می دیم تا آش مون به جوش بیاد
مرحله سوم تهیه آش ترخینه:
آش که به جوش اومد سبزی ها مون رو بهش اضافه می کنیم هم می زنیم. درش رو می ذاریم و اجازه می دیم تا به مدت چهل دقیقه هم بپزه. بعد از چهل دقیقه بهش دو لیوان دوغ و کمی نمک اضافه می کنیم و می ذاریم تا به مدت بیست دقیقه دیگر هم بمونه. حالا زیرش رو خاموش می کنیم و می ذاریم تا بمونه و کمی جا بیوفته. این آش رو باید هر از چند گاهی هم زد تا ته نگیره. روی آش رو با نعنا داغ و پیاز داغ تزیین می کنیم.